Biura rachunkowe – obowiązki w związku z AML (Anti – Money Laundering), czyli Ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
W poniższym artykule, postaram się określić, które biura rachunkowe są instytucjami obowiązanymi do stosowania ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu z dnia 1 marca 2018 r., zwanej dalej ustawą, jak również zarysować obowiązki, które w myśl ustawy ciążą na biurach rachunkowych. W artykule znajdą się również informacje nt. odpowiedzialności za niewywiązanie się z ustawowo przewidzianych obowiązków.
Które biura rachunkowe są obowiązane?
Aby określić, które podmioty muszą spełnić wymogi wskazane w ustawie, należy sięgnąć do art. 2 ust. 1 ustawy. Mając na uwadze, że w niniejszym artykule zajmujemy się biurami rachunkowymi, przyjrzyjmy się punktowi 15a, który stanowi: „przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców, których podstawową działalnością gospodarczą jest świadczenie usług, polegających na sporządzaniu deklaracji, prowadzeniu ksiąg podatkowych, udzielaniu porad, opinii lub wyjaśnień z zakresu przepisów prawa podatkowego lub celnego, niebędący innymi instytucjami obowiązanymi;”, jak również punktowi 17 w którym możemy przeczytać „podmioty prowadzące działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych”.
Odnosząc się do umieszczonego w cytowanych przepisach sformułowania „prowadzenie ksiąg podatkowych”, a zatem ksiąg przychodów i rozchodów, czy ryczałtów, należy stwierdzić, że każde biuro rachunkowe będzie instytucją obowiązaną do stosowania ustawy, niezależnie od wielkości czy rodzaju prowadzenia działalności.
Zanim poruszymy kwestię obowiązków, spoczywających na biurach rachunkowych, wyjaśnię w skrócie pojęcie prania brudnych pieniędzy. Definicję prania brudnych pieniędzy, znajdziemy w art. 2 ust. 2 punkt 6 i 14. Powyższe punkty, odsyłają nas do przepisów Kodeksu karnego, a więc do: art. 165a. [Finansowanie przestępstwa o charakterze terrorystycznym] oraz art. 299. [Pranie pieniędzy]. Zważywszy na powyższe artykuły, można powiedzieć, że pranie pieniędzy polega na wprowadzeniu do legalnego obiegu środków płatniczych, instrumentów finansowych, papierów wartościowych itp., pochodzących z czynu zabronionego, do legalnego obrotu.
Obowiązki biur rachunkowych.
Przyjrzyjmy się teraz obowiązkom, jakie spoczywają na podmiotach obowiązanych w związku z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.
- przeprowadzenie analizy ryzyka dla instytucji obowiązanych,
- wyznaczenie pracownika zajmującego kierownicze stanowisko, który będzie osobą odpowiedzialną za wypełnienie obowiązków, przewidzianych w ustawie. W przypadku działalności jednoosobowej, zadania pracownika, przejmuje osoba prowadząca działalność,
- wyznaczenie kadry kierowniczej , która będzie odpowiedzialna za realizację obowiązków ustawowych. W przypadku działalności jednoosobowej, zadania kadry kierowniczej, przejmuje osoba prowadząca działalność,
- opracowanie i wdrożenie wewnętrznych procedur w zakresie przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu,
- opracowanie i wdrożenie wewnętrznych procedur, dotyczących anonimowego zgłaszania naruszeń ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
- przeprowadzanie szkoleń, uwzględniających realizację obowiązków związanych z wymaganiami narzucanymi przez ustawę,
- stosowanie środków bezpieczeństwa finansowego,
- zawiadamianie Generalnego Inspektora Informacji Finansowej o podejrzeniu popełnienia przestępstwa prania pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
Kary za nieprzestrzeganie AML.
Niedostosowanie biura rachunkowego do wymagań, stawianych przez ustawę, może skutkować nałożeniem przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej (dalej jako GIIF) kary finansowej w kwocie do 1 mln złotych.
Dodatkowo przewidziane są kary, takie jak:
- publikacja w biuletynie informacji publicznej urzędu, informacji o biurze rachunkowym, które dopuściło się naruszenia oraz wskazanie jego zakresu,
- zakaz podejmowania przez biuro rachunkowe określonych czynności,
- cofnięcie koncesji lub zezwolenia lub wykreślenie z rejestru działalności regulowanych,
- zakaz pełnienia funkcji kierowniczych dla osób odpowiedzialnych za naruszenie.
Większość kar nakładanych przez GIIF, dotyczy braku analizy ryzyka, braku procedur lub posiadania procedur niedostosowanych do konkretnej instytucji, a także nieprzeszkolenia personelu.
W przypadku problemów z wdrożeniem u Państwa ww. ustawy, zachęcamy do skorzystania z naszej usługi Procedury AML.
Sylwester Krawczyk
Inspektor Ochrony Danych
Audytor wewnętrzny ISO 27001